Door Jonni Pollard
Vertaald uit het Engels
Ik herinner me de eerste keer dat ik Zijne Heiligheid de Dalai Lama ontmoette. Mijn lieve vriendin en collega, Jen, had voor ons een persoonlijke ontmoeting met hem georganiseerd in Dharamsala, India, om ons project, 1 Giant Mind, en ons doel om de wereld te leren mediteren te bespreken. Zoals je je kunt voorstellen, is het niet bepaald een soort van ‘pick-up-the-phone-and-just-ask’ deal om een privé-ontmoeting te krijgen met Zijne Heiligheid. We vlogen er alleen naartoe voor de vergadering en vlogen later die middag weer terug.
Toen we bij zijn huis in Dharamsala aankwamen, kregen we te horen dat hij bezig was met een zeldzaam en langverwacht onderricht. Blijkbaar waren er duizenden studenten aanwezig in de hoofdtempel. Gezien zijn agenda was het erg gul van hem om ons te ontmoeten. Toen zijn auto eindelijk aankwam, stuiterde hij als een opgewonden kind naar buiten. Hij rende naar ons toe, giechelend van enthousiasme, en gaf ons allemaal een knuffel en een zegen. Het was alsof we een lieve, oude vriend zagen die we al heel lang niet meer gezien hadden, maar geen van ons beiden had hem eerder ontmoet!
Toen Zijne Heiligheid onze handen nam en met ons meeliep, informeerde hij naar onze vluchten en of we door zijn personeel goed waren opgevangen. Daarna sprak hij zijn dankbaarheid uit voor het feit dat we helemaal naar hem toe waren gekomen. We werden beiden even stil toen we zijn genade en oprechtheid in ons opnamen. Zijn oprechte vriendelijkheid was zo ongelooflijk ontwapenend en liefdevol dat ik het niet kon laten hem meteen te aanbidden. De manier waarop hij ons aandacht schonk was ongelooflijk. Hij stelde vragen en luisterde vervolgens naar ons, alsof zijn leven afhing van onze antwoorden. Als ik klaar was met een zin vroeg hij: “Ben je klaar?” Eerst dacht ik, “Oh shit, misschien praat ik te veel!” Toen realiseerde ik me dat hij zeker wilde weten dat ik de tijd had genomen om uit te leggen wat ik wilde delen. Hij nam altijd een paar momenten voordat hij reageerde, en toen hij dat deed, was zijn reactie altijd leuk, licht en vol bevestiging. Hij was heel direct over wat hij wel en niet wilde doen en over zijn voorwaarden om ons project te steunen, maar zelfs in zijn directheid voelde zijn reactie altijd als een grote, gelukkige, lachende “JA!”.
Nadat de bijeenkomst voorbij was, zegende hij ons op de formele, traditionele, Tibetaanse boeddhistische manier. Het was zelfs krachtiger dan zijn vriendelijkheid. Hij drong toen aan op een foto van ons samen. Om de grootste glimlach voor de foto op ons gelaat te toveren, haalde hij zijn beste “papa-grappen” tevoorschijn. Ik kon niet bedenken wat grappiger was: zijn grappen of het feit dat hij de schattigste lach had.
Het verhaal van onze ontmoeting met de Dalai Lama is een mooi voorbeeld van de kracht en het effect van vriendelijkheid. Een open, gastvrij hart dat enthousiast is om verbinding te maken kan inspireren tot eindeloze creatieve mogelijkheden in het leven. Het gebaar van vriendschap en de daad van vriendschap ontsteekt meteen de verbinding, de groei en het erbij horen. In dat ene uur dat ik met Zijne Heiligheid heb doorgebracht, hebben we ons als oude vrienden verbonden en in die momenten van delen, genoten we van de vreugde van wat ons mens maakt.
Ik deel dit verhaal van Zijne Heiligheid om een andere belangrijke reden. Je zou kunnen beargumenteren dat hij, gezien de onrust, de strijd en de weerstand die hij heeft ervaren, een goed excuus zou hebben om niet zo vriendelijk te zijn. Als hij uit zijn vaderland wordt verbannen en geen hulp krijgt van regeringen over de hele wereld, heeft hij misschien zelfs het recht om een beetje defensief en bevooroordeeld te zijn.
Voor de Dalai Lama is het grootste wapen tegen zijn onderdrukkers echter zijn vriendelijkheid. Hij heeft een van de meest verwoestende slagen die iemand van ons zich kan voorstellen – zijn geliefde vaderland met geweld ingeplamd door een andere regering die duizenden jaren traditie verbiedt – tot een kans gemaakt om een wereldwijd symbool van vreedzaam verzet te zijn.
Vriendschap en vriendelijkheid hebben de kracht om ons veilig en comfortabel te voelen om open, aanwezig en genereus te zijn met onze liefdevolle aandacht: de meest elementaire bouwstenen voor een blijvende vervulling. Een andere manier waarop ik graag over vriendelijkheid nadenk is simpelweg als inclusiviteit. Inclusiviteit zorgt voor gevoeligheid en bewustwording van iedereen en van alles waar we mee te maken hebben. En alleen door gevoeligheid en bewustwording zijn we in staat om ons zinvol te verbinden met anderen en elkaars wijsheid volledig te laten stromen.
Wijsheid handhaaft haar integriteit, zelfs in het gezicht van vijandigheid, en de manier waarop ze dat doet is door vriendelijkheid. Zijne Heiligheid is de ultieme belichaming hiervan. Ondanks het feit dat hij uit zijn eigen land verbannen is, blijft hij tot op de dag van vandaag medelevend en vriendelijk voor zijn onderdrukkers. Als genade het fundament is waarop het huis van mededogen is gebouwd, dan is vriendelijkheid de voordeur die altijd openstaat. Als we door de deur van de vriendelijkheid lopen, kunnen we het huis van het mededogen binnengaan en op de vaste grond van onze genade gaan staan. Met die drie in verbondenheid kan vijandschap in ons geen kwaad en maakt defensiviteit geen schijn van kans.
Een van mijn favoriete citaten van mijn leraren is: “Vijandschap bestaat alleen door de zwakheid van onze vriendelijkheid. Het minimaliseren van het succes van degenen die vijandschap voelen ten opzichte van ons vereist dat we eenvoudigweg de grotere kracht van vriendelijkheid uitbreiden om hen te ontwapenen.”