Puur etymologisch gezien komt het woord stress van het Latijnse “strictus” en betekent: strak, onder druk.
Aanvankelijk werd dit woord vooral in de metallurgie gebruikt om het vermogen van een lichaam aan te geven om aan druk te worden blootgesteld en deze druk te weerstaan zonder te vervormen. Pas in de jaren dertig van de vorige eeuw bracht de Oostenrijkse arts Hans Selye dit woord weer onder de aandacht en stelde hij door middel van een reeks wetenschappelijke studies vast dat ons biologisch systeem bij stress schadelijke reacties creëert op externe factoren.
Stress is in wezen niets anders dan een reactie die wordt omschreven als opwinding en die optreedt wanneer een persoon een onevenwicht ervaart tussen de prikkels enerzijds en de tools die iemand kan inzetten anderzijds. Arousal is zowel bij dieren als bij mensen aanwezig tijdens momenten waarop een grotere inzet van vaardigheden wordt vereist zoals bij een onderzoek, bij het aanvallen van een prooi, tijdens een uitdaging, maar ook tijdens seksuele activiteit. Zo kunnen situationele en persoonlijke factoren het niveau van opwinding beïnvloeden. Deze factoren worden stressoren genoemd.
Over het algemeen wordt stress ervaren als een hyper-arousal: ik heb het gevoel dat ik duizend dingen moet doen, dat ik niet genoeg tijd heb, dat ik niet kan ontspannen, dat ik altijd haast heb, dat ik ten koste van alles een resultaat moet nastreven, dat er vanalles opgelegd wordt door werk, familie of sociale relaties… Toch kan stress zich ook uiten als een toestand van hypo-arousal: ik voel me uitgeput, zonder fut of passie, ik ben niet in staat me in te leven in anderen vanwege de langdurige staat van isolement, ik ben lichamelijk uit vorm en ik heb het gevoel dat ik niet meer op gang kan komen…
Stressverschijnselen (acuut en chronisch) beïnvloeden zowel het lichaam als de geest. Wanneer stress aanhoudt kan je last krijgen van migraine, problemen met de bloedsomloop, hartkloppingen, maagpijn, algemene spijsverteringsstoornissen, slaapstoornissen en zelfs duizeligheid. Maar ook: nervositeit, prikkelbaarheid, gevoelens van hulpeloosheid en overbelasting, pessimisme, concentratieproblemen, vergeetachtigheid en moeite om met nieuwe situaties om te gaan, kunnen gevolgen zijn.
Hoe kan shiatsu die negatieve spiraal doorbreken?
In de eerste plaats brengt elke shiatsubehandeling ons door de zachte en empathische aanraking terug naar het leven in het “hier en nu”, het vertraagt onze tijd en geeft ons lichaam en geest de ruimte om te regenereren en het hele systeem opnieuw te programmeren. Tijdens een shiatsubehandeling krijgen we de gelegenheid om ons opnieuw af te stemmen op hetgeen er zich buiten ons afspeelt én onze innerlijke wereld om zo het evenwicht opnieuw te herstellen.
Door het contact en de aanraking wordt de ontvanger zich meer bewust van wat er zich in zijn lichaam afspeelt en heeft hij de mogelijkheid om – als hij dat wil – veranderingen door te voeren waardoor er meer vitaliteit en veerkracht ontstaat die dan weer ingezet kan worden in stressvolle situaties. De behandelaar is daarbij een soort “bemiddelaar”, die het lichaam helpt bij het terugvinden van een evenwicht.
Shiatsu is dus zowel goed voor het lichaam als voor onze geest. De loodrechte, constante druk, zachtjes uitgeoefend met duimen, ellebogen en knieën rekt en ontspant onze spieren, inwendige organen en alle weefsels en bevordert hun natuurlijk herstel van het evenwicht. In andere gevallen is de functie van een behandeling eerder het reactiveren van de energiestroom, het herstellen van de trillingen die nodig zijn om de persoon te doen ontwaken uit een toestand van verdoving en passiviteit om zo de natuurlijke neiging van elk menselijk wezen om zich aan te passen en te veranderen opnieuw aan te zwengelen. Het verbetert de energiestroom, verhoogt de veerkracht en stimuleert de zelfgenezende werking van ons lichaam. Shiatsu heeft over het algemeen een weldadig gevoel van ontspanning en een algemeen gevoel van lichtheid en vitaliteit als resultaat.
Shiatsu stelt ons in staat onze bewuste aandacht te vestigen op elk afzonderlijk aangeraakt punt, op elk deel van ons lichaam dat soms wordt genegeerd, op elke onderdrukte emotie. Shiatsu kan ons lichaam en onze geest “opvoeden” om zich te concentreren en om ons eigen (kracht)centrum te vinden.
[Bron: DBN Magazine n.41 – december 2021].
